Tác giả: Haruki Murakami
22
Sứa từ khắp thế giới
♦
Sự vật biến hình
Đúng giờ đã hẹn, tôi ngồi xuống trước máy vi tính của Quế rồi dùng mật khẩu để truy cập chương trình gửi và nhận tin. Đoạn tôi nhập dãy số mà Ushikawa đã cho. Phải mất năm phút để kết nối. Tôi nhấp tách cà phê đã pha sẵn rồi tập trung điều hòa hơi thở. Tuy nhiên, cà phê chẳng có vị gì, còn không khí tôi hít vào thì lại nham nhám.
Máy tính kêu bíp và một thông điệp hiện lên trên màn hình, thông báo rằng kết nối đã được thiết lập và máy đã sẵn sàng để truyền tin hai chiều. Tôi chỉ định rằng cước phí của cuộc gọi này do người được gọi trả tiền. Nếu cẩn thận không để giao dịch này được ghi lại trong máy, tôi có thể ngăn không cho Quế phát hiện ra tôi đã sử dụng máy (tuy rằng tôi chẳng lấy gì làm tự tin về chuyện đó. Đây là mê cung của anh ta, còn tôi chẳng qua chỉ là một người lạ không có chút sức mạnh nào).
Phải đợi lâu hơn tôi tưởng rất nhiều, nhưng rốt cuộc cũng hiện ra thông điệp nói rằng phía bên kia đã chấp nhận sẽ trả tiền. Bên ngoài màn hình này, ở đầu bên kia cái dây cáp bò suốt qua bóng tối lòng đất Tokyo, có thể là Kumiko. Nàng cũng có thể đang ngồi trước một màn hình, hai bàn tay đặt trên bàn phím. Trên thực tế, tôi chỉ thấy mỗi cái màn hình đang khe khẽ rít lên âm thanh điện tử. Tôi nhấp vào hộp chọn chế độ Send rồi gõ vào những câu mà tôi đã ôn đi ôn lại nhiều lần trong óc.
> Anh muốn hỏi em một câu. Cũng không hẳn là hỏi, chẳng qua là anh muốn kiểm chứng xem đầu bên kia có đúng em không. Thế này nhé: Lần đầu tiên chúng mình đi với nhau ấy, từ lâu trước khi mình cưới nhau, chúng mình đã đến công viên thủy sinh. Anh muốn em cho anh biết em thích xem cái gì nhất ở đó...
Tôi nhấp vào biểu tượng gửi thông điệp đi (Anh muốn em cho anh biết em thích xem cái gì nhất ở đó.) Rồi tôi chuyển sang chế độ Receive.
Câu trả lời đến sau một khoảng lặng ngắn. Câu trả lời không dài.
> Sứa. Sứa từ khắp nơi trên thế giới.
Câu hỏi của tôi và câu trả lời cho nó xếp hàng ở nửa trên và nửa dưới màn hình. Tôi nhìn cả hai câu một lát. Sứa. Sứa từ khắp nơi trên thế giới. Đây phải là Kumiko. Đúng là Kumiko thật. Nhưng điều đó chỉ khiến nỗi đau tràn ngập lòng tôi. Tôi cảm thấy như những gì bên trong mình đang bị xé toạc ra. Tại sao đây là cách duy nhất để hai ta nói chuyện với nhau?Tuy nhiên tôi không có cách nào khác, đành chấp nhận. Thế là tôi bắt đầu gõ.
> Cho anh báo tin lành trước nhé. Mùa xuân năm nay con mèo đã về. Hoàn toàn bất ngờ. Nó hơi bị đói, nhưng khỏe mạnh, lành lặn. Từ đó đến giờ nó vẫn ở nhà. Anh biết chuyện này đáng lẽ anh phải hỏi ý em trước, nhưng anh đã đặt tên mới cho nó. Tên là Cá thu. Tên loài cá ấy mà. Anh và em sẽ quen dần thôi. Đây thì chắc là tin lành.
Phải đợi mất một lát. Tôi không biết ấy là do cách truyền tin này vốn dĩ buộc ta phải chờ như thế hay là do Kumiko im lặng.
> Được biết là con mèo vẫn còn sống, em vui lắm! Em lo cho nó quá.
Tôi nhấp một ngụm cà phê cho thấm miệng, rồi lại bắt đầu gõ.
> Giờ đến lượt tin xấu. Thật ra, ngoài chuyện con mèo đã về nhà thì dường như mọi thứ còn lại đều là tin xấu cả. Trước hết, anh vẫn chưa thể giải được bất cứ câu đố nào.
Tôi đọc lại những gì mình vừa viết rồi gõ tiếp:
Câu đố đầu tiên: Giờ em đang ở đâu? Em đang làm gì ở đó? Sao em vẫn tiếp tục lẩn tránh anh? Sao em không muốn gặp anh? Có nguyên nhân nào không? Ý anh là có quá nhiều điều mà em và anh cần phải nói chuyện trực tiếp, mặt đối mặt. Em có nghĩ vậy không?
Nàng phải mất một hồi để trả lời. Tôi hình dung nàng ngồi trước bàn phím, cắn môi suy nghĩ. Cuối cùng, con trỏ bắt đầu nhấp nháy di chuyển ngang qua màn hình, ứng với chuyển động của các ngón tay nàng.
> Mọi điều muốn nói với anh em đã viết trong thư cả rồi. Điều cốt nhất em muốn anh hiểu là, về nhiều mặt, em không còn là Kumiko như trước nữa. Người ta có thể thay đổi vì đủ thứ nguyên nhân, và trong một số trường hợp sự biến đổi có thể khiến người ta trở nên tồi tệ. Chính vì vậy em không muốn gặp anh. Cũng chính vì vậy em không muốn quay về với anh.
Con trỏ khựng lại, nhấp nháy mãi ở một chỗ, tìm lời. Tôi dán mắt vào nó khoảng mười giây, hai mươi giây, đợi nó tạo thành những câu chữ mới trên màn hình. Sự biến đổi làm người ta trở nên tồi tệ?
Nếu có thể, em muốn anh hãy quên em càng sớm càng tốt. Việc tốt nhất cho cả hai ta là anh hãy hoàn tất thủ tục ly hôn và bắt đầu một cuộc sống mới. Em đang ở đâu, đang làm gì, chuyện ấy không quan trọng. Điều quan trọng nhất là, dù bởi nguyên nhân gì đi nữa, anh và em đã bị tách rời thành hai thế giới hoàn toàn khác nhau. Không cách gì trở lại như chúng ta ngày trước nữa. Hãy cố hiểu em đau lòng đến mức nào khi phải nói chuyện với anh như thế này. Anh không thể hình dung em đau xé đến nhường nào đâu.
Tôi đọc lại những lời của Kumiko đến mấy lần. Tôi không thấy ở đó một chút nào là ngắc ngứ, một chút nào cho thấy những lời này không xuất phát từ một xác tín sâu xa, đau đớn. Chắc hẳn nàng đã tập đi tập lại mấy câu này trong đầu không biết bao nhiêu lần. Dẫu vậy, tôi vẫn phải tìm cách nào đó để làm lung lay cái bức tường không thể xuyên qua ấy của nàng, dù chỉ làm nó rung lên thôi cũng được. Tôi lại gõ bàn phím.
> Điều em nói hơi mơ hồ, anh thấy khó hiểu. Em nói em đã trở nên tồi tệ, nhưng chính xác ra thì thế nghĩa là gì? Anh thật không hiểu. Cà chua trở nên tồi, những cái ô trở nên tồi, cái đó anh hiểu được. Cà chua ủng, ô thì cong vẹo chẳng ra hình thù gì. Nhưng bảo em đã "trở nên tồi tệ" thì ý là sao? Nói thế anh không hình dung được gì rõ ràng cả. Trong thư em có nói em đã ăn nằm với một người khác, nhưng chuyện đó có làm em "trở nên tồi tệ" được không? Phải, dĩ nhiên chuyện đó làm anh bị sốc. Nhưng chuyện đó hơi khác với việc làm ột con người "trở nên tồi tệ" chứ.
Sau đó là một khoảng lặng dài. Tôi bắt đầu lo rằng Kumiko đã biến đi đâu đó. Nhưng rồi những chữ cái nàng gõ bắt đầu dàn ra trên màn hình.
> Có thể anh nói đúng, nhưng không chỉ có thế.
Rồi lại im lặng. Nàng đang cẩn thận chọn từ, như thể đang lôi chúng từ trong ngăn kéo ra.
Đó chỉ là một cách nói. "Trở nên tồi tệ" là một quá trình diễn ra trong thời gian dài. Đó là một quá trình đã quyết định từ trước, trong một căn phòng tối om, bởi một người nào khác mà không có mặt em. Khi em gặp và lấy anh, dường như em có hẳn một loạt khả năng mới. Em đã hy vọng mình sẽ thoát được theo một lối ra ở đâu đó. Nhưng hình như đó chỉ là ảo tưởng. Xung quanh chúng ta đâu cũng toàn dấu hiệu, chính vì vậy em mới lo sốt vó về việc tìm con mèo khi nó đi lạc lúc đó...
Tôi nhìn chăm chăm vào thông điệp trên màn hình, nhưng mãi vẫn chưa thấy dấu Send xuất hiện. Máy của tôi vẫn trong chế độ Receive. Kumiko đang nghĩ xem nên viết tiếp cái gì. "Trở nên tồi tệ" là một quá trình diễn ra trong thời gian dài.Nàng muốn nói gì với tôi vậy? Tôi tập trung chú ý vào màn hình, nhưng chỉ nhìn thấy ở đó một bức tường vô hình. Một lần nữa các con chữ bắt đầu dàn ra trên màn hình.
Nếu có thể, em muốn anh nghĩ về em như thế này: em đang chết dần mòn vì một chứng bệnh không chữa được, một chứng bệnh làm ặt và thân mình em bị phân hủy dần từng tí một. Dĩ nhiên đây chỉ là một ẩn dụ. Trên thực tế mặt và thân mình em không bị phân hủy. Nhưng điều em nói cũng rất gần với sự thực. Chính vì vậy mà em không muốn lộ diện trước mặt anh. Em biết, một ẩn dụ mù mờ này sẽ không thể giúp anh hiểu được mọi điều về tình trạng hiện nay của em. Em không mong nó sẽ thuyết phục được anh tin vào sự thực của những gì em nói. Em cảm thấy thế là quá tệ, nhưng em không thể nói gì hơn nữa. Anh không có cách nào hơn là chấp nhận thế thôi.
Một căn bệnh không chữa được.
Tôi kiểm tra xem máy của mình đã được chuyển sang chế độ Send chưa rồi bắt đầu gõ.
> Nếu em bảo em muốn anh chấp nhận cái ẩn dụ của em, thì anh chấp nhận cũng được, không sao cả. Nhưng có một điều anh không hiểu được. Cứ cho là em đã "trở nên tồi tệ" như em nói, và em đang bị "một căn bệnh không chữa được", nhưng cớ sao em lại phải mang từng ấy chuyện mà đến với Wataya Noboru, bao nhiêu người khác thì không đến? Sao em không ở đây với anh? Tại sao chúng ta không ở bên nhau? Chẳng lẽ chúng ta lấy nhau không phải là vì thế hay sao?
Im lặng. Tôi hầu như cảm thấy sức nặng và độ rắn của nó trong hai bàn tay mình. Tôi cụp hai bàn tay lại đặt lên bàn rồi hít thở sâu mấy lần. Rồi câu trả lời xuất hiện.
> Em ở đây bởi vì đây là nơi thích hợp cho em, dù em có muốn hay không. Đây là chỗ em phải ở. Em không có quyền chọn chỗ nào khác. Dù có muốn gặp anh, em cũng không gặp được. Anh nghĩ là em không muốn gặp anh sao?
Có một khoảng lặng, dường như Kumiko đang nín thở. Rồi các ngón tay nàng lại chuyển động.
Vì vậy xin anh đừng hành hạ em kiểu này thêm nữa. Nếu có một điều gì anh có thể làm cho em, ấy là anh hãy quên sự tồn tại của em đi, càng nhanh càng tốt. Hãy xóa sạch những năm chúng ta sống bên nhau ra khỏi ký ức anh, như chưa hề có. Rốt cuộc thì đó là điều tốt nhất cho cả hai ta. Em thật sự tin như vậy.
Tôi liền trả lời:
> Em nói em muốn anh quên tất cả. Em nói em muốn anh cứ để mặc em. Nhưng đồng thời, ở nơi nào đó trên thế gian này, em vẫn đang cầu cứu anh. Cái giọng cầu cứu đó yếu ớt, từ đâu đó rất xa vẳng tới, nhưng vào những đêm tĩnh mịch anh vẫn nghe rõ. Đó chắc chắn là giọng em, không thể lầm được. Anh có thể chấp nhận rằng có một Kumiko đang cố hết sức rời xa anh, cô ấy hẳn có lý do để làm như vậy. Nhưng còn có một Kumiko khác cũng đang cố hết sức lại gần anh. Anh tin chắc như thế. Dù em có nói gì với anh ở đây đi chăng nữa, anh vẫn phải tin vào Kumiko kia, người đang mong anh giúp đỡ, đang cố nhích lại gần anh. Dù em nói gì với anh đi nữa, dù những lý do của em chính đáng đến đâu đi nữa, anh vẫn không thể nào quên em dễ dàng như vậy, không thể nào tống khứ khỏi tâm khảm anh những năm chúng ta đã sống bên nhau. Anh không thể làm vậy vì những năm ấy đã thực sự diễn ra, là một phần của cuộc đời anh, nên và không có cách nào xóa sạch chúng đi được. Làm thế khác nào xóa sạch chính mình. Anh phải biết liệu có lý do chính đáng nào để làm như vậy không.
Lại một khoảng lặng nữa. Tôi cảm nhận được sự im lặng của nàng qua chiếc màn hình. Như một làn khói nặng, nó bò vào qua một góc màn hình mà tuôn ra khắp phòng. Tôi biết rõ những lúc im lặng như vậy của Kumiko. Tôi đã từng gặp chúng, từng kinh qua chúng không biết bao nhiêu lần trong những năm cùng Kumiko chung sống. Lúc này nàng đang nín thở, ngồi trước màn hình vi tính, mày nhíu lại trong cơn tập trung cao độ. Tôi chìa tay lấy tách nhấp một ngụm cà phê lạnh. Rồi, ấp chiếc tách rỗng trong hai bàn tay, tôi nín thở nhìn chăm chăm vào màn hình, như Kumiko đang làm. Hai chúng tôi gắn bó với nhau bằng những mối dây im lặng nặng nề xuyên qua bức tường ngăn cách hai thế giới của chúng tôi. Chúng tôi cần nhau hơn bất cứ gì khác. Điều đó là chắc chắn.
> Em không biết.
> Anh thì anh biết.
Tôi đặt tách xuống rồi hối hả gõ trên bàn phím, như thể cố túm lấy cái đuôi của thời gian đang trốn chạy.
> Anh biết. Anh biết anh muốn tìm đường đến chỗ em đang ở - em, cô Kumiko đang cần anh đến cứu kia. Tiếc thay, anh lại chưa biết làm sao đến được đó, cái gì đang chờ đợi anh ở đó. Suốt một thời gian dài từ khi em bỏ đi, anh luôn sống với cảm giác mình đang bị ném vào trong bóng tối mịt mùng. Tuy vậy, chầm chậm nhưng chắc chắn, anh đang ngày một tiến gần hơn đến cốt lõi, đến nơi mà cốt lõi của sự vật nằm ở đó. Anh muốn em biết điều ấy. Anh đang tiến gần hơn đến chỗ em và sẽ còn đến gần hơn nữa.
Tôi đặt tay trên bàn phím đợi nàng trả lời.
> Em hoàn toàn không hiểu gì hết.
Kumiko gõ vậy, rồi chấm dứt cuộc nói chuyện.
Tạm biệt.
° ° °
Màn hình cho biết phía bên kia đã ngắt mạch. Cuộc nói chuyện đã kết thúc. Thế nhưng tôi vẫn ngồi trước màn hình, đợi một điều gì đó xảy ra. Có thể Kumiko sẽ đổi ý mà trở lại tiếp tục trò chuyện trực tuyến. Có thể nàng sẽ sực nhớ mình đã quên nói điều gì đó. Nhưng nàng không trở lại. Đợi được hai mươi phút thì tôi chịu thua. Tôi lưu file, rồi xuống bếp uống một cốc nước lạnh. Tôi đứng thở đều bên tủ lạnh, đầu không nghĩ ngợi gì. Im lặng khủng khiếp dường như trùm lên mọi vật. Tôi cảm thấy cả thế giới như đang lắng nghe ý nghĩ tiếp theo của tôi. Nhưng tôi không thể nghĩ gì hết. Đáng tiếc, tôi không thể nghĩ được bất cứ cái gì.
Tôi trở lại máy tính, ngồi đó đọc lại toàn bộ cuộc trao đổi của hai chúng tôi từ đầu đến cuối: tôi nói gì, nàng nói gì, cái này tôi trả lời sao, cái nọ nàng trả lời sao. Toàn bộ vẫn còn đó trên màn hình, sinh động đến lạ lùng. Dõi mắt theo những hàng ký tự mà nàng đã gõ, tôi nghe được giọng của nàng. Tôi nhận ra được những chỗ trầm chỗ bổng, những sắc thái và khoảng lặng tinh tế của nó. Con trỏ trên dòng cuối vẫn còn đang nhấp nháy, đều như nhịp đập của trái tim, nín thở đợi từ kế tiếp. Nhưng không có từ nào nữa.
Sau khi ghi khắc toàn bộ cuộc nói chuyện vào tâm trí (tôi đã quyết định tốt nhất là không in ra), tôi nhấp vào hộp tùy chọn để thoát khỏi chế độ truyền tin. Tôi chỉ thị cho chương trình không lưu lại thông tin về cuộc nói chuyện này trong bộ nhớ, rồi tắt máy. Máy kêu bíp bíp, đoạn màn hình chuyển sang trắng bệch. Tiếng u u đều đều cơ khí bị nuốt chửng vào im lặng của căn phòng, như một giấc mơ sinh động bị xé toạc bởi bàn tay của hư vô.
° ° °
Tôi không biết từ lúc đó đến nay đã bao lâu. Nhưng khi sực tỉnh, tôi thấy mình dán mắt vào hai bàn tay mình đang nằm trên bàn. Hai bàn tay in dấu đôi mắt tôi riết róng nhìn vào chúng suốt một thời gian dài.
"Trở nên tồi tệ" là điều diễn ra trong một thời gian dài.
Dài là bao lâu?